Nieuw Actieplan Sociale Fraudebestrijding voor de SIOD

Gepubliceerd op

-

2019

In 2019 werd er bij de Sociale Inlichtingen- en Opsporingsdienst gewerkt aan een actieplan voor 2020 met als titel “Strijd tegen sociale fraude en sociale dumping”.

Vernieuwing SIOD

Het actieplan werd opgesteld door de vernieuwde SIOD. Bij de hervorming van de inspectiediensten werd beslist om de strategische en coördinerende rol van de SIOD te versterken, onder meer via de uitbouw van een wetenschappelijk onderbouwd kenniscentrum. In 2019 werd de interne structuur op poten gezet. Er werd ook een leidend ambtenaar aangesteld die de interne samenwerking tussen de 5 inspectiediensten en de strategische visie verder moet uitwerken.

Bart Stalpaert, leidend ambtenaar bij de SIOD sinds 1 mei 2019, legt uit:

Ik zie de SIOD als de olie tussen het radarwerk van de verschillende inspectiediensten. Het is onze taak om de inspectiediensten beter te laten samenwerken. Sociale fraude en uitbuiting los je alleen op als je multidisciplinair kan werken. Er duiken constant nieuwe methodes op om te frauderen. Enkel samen kunnen we creatiever zijn dan de fraudeurs. Naast de coördinatie van de arbeidsinspectie is het ook de taak van de SIOD om het beleid te onderbouwen op basis van studies en statistieken, maar tegelijk zorgen we in samenwerking met alle actoren voor de opstelling van het actieplan fraudebestrijding.

Actieplan met 55 gerichte acties

Het actieplan 2020 is opgebouwd rond 5 strategische objectieven:

  1. Verlagen van de lasten op arbeid;
  2. Administratieve vereenvoudiging en digitalisering;
  3. Vergroten van de pakkans;
  4. Verhogen van de slagkracht van de inspectiediensten;
  5. De grensoverschrijdende sociale fraude.

Voor elk van deze objectieven werden concrete actiepunten opgesteld. De 55 actiepunten kwamen niet lukraak tot stand. Er werd gewerkt met 3 informatiebronnen als input: actualisering en evaluatie van het actieplan 2019, bevraging van de stakeholders en een risico-evaluatie van de gekende fraudefenomenen. Bart Stalpaert:

We hebben bewust willen verderbouwen op het verleden, op vorige actieplannen, keuzes en projecten. De basis was er al, onze inspectiediensten behoren immers niet voor niets tot de beste van de wereld. Zo kunnen we ook continuïteit op het terrein waarborgen.

Maar het actieplan is meer dan een verderzetting van het verleden. Bart Stalpaert:

Verschillende stakeholders werden bevraagd. Als netwerkorganisatie willen we absoluut de vinger aan de pols houden bij onze partners. Het is belangrijk dat we regelmatig rond de tafel zitten met de andere federale en regionale inspectiediensten, arbeidsauditeurs, sociale partners, de Federale politie en de academische wereld. Zij hebben kennis van zaken in specifieke domeinen. Sommige van de maatregelen in het Actieplan komen zelfs vanuit de sector zelf.

Via een risico-analyse werden de prioritaire fraudefenomenen bepaald en gerangschikt. De prioritair gerangschikte fenomenen verdienen extra aandacht binnen het Actieplan. Bart Stalpaert:

De aanpak moet gevarieerd kunnen worden in functie van de aard van de fraude. De malafide organisaties en werkgevers moeten gestopt worden, maar naast de georganiseerde criminele fraude zijn er andere doelgroepen, die we anders moeten benaderen. We proberen dan ook samen met de diensten in te zetten op alle fases van handhaving: preventie, maar ook detectie, naast  controles en sancties. De uitdaging was om alles bij elkaar te brengen tot een logisch geheel. Ik denk dat we daarin grotendeels geslaagd zijn. Niet alle effecten zullen onmiddellijk zichtbaar zijn. Het is nu de uitdaging om de gemeenschappelijke aanpak te blijven stimuleren. Daarin willen wij een centrale rol spelen, samen met de diensten.”