Meerdere bedrijven die seizoenarbeiders in dienst hebben, zijn vorige week gecontroleerd door diverse inspectiediensten, waaronder de Arbeidsinspectie – Toezicht op de Sociale Wetten. De controles vonden plaats in het kader van de actieweek van het "Actieplan voor seizoenswerk", opgezet door de Europese Arbeidsautoriteit (ELA). Soortgelijke acties werden ook gevoerd in andere EU-lidstaten om de aandacht te vestigen op seizoenarbeid en de rechten en plichten van werknemers en werkgevers. De meeste werkgevers en werknemers waren niet in orde.
“Mobiele seizoenarbeiders hebben dezelfde rechten op eerlijke arbeidsomstandigheden als lokale werknemers. In de praktijk is dat echter vaak niet zo. Het tijdelijke karakter van hun werk maakt hen kwetsbaarder voor uitbuiting, fraude en misbruik”, aldus Pierre-Yves Dermagne, minister van Economie en Werk.
Controles in de groene sectoren
Begin vorige week hebben inspecteurs van de federale en regionale inspectiediensten, ondersteund door de Sociale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (SIOD) en de lokale politie, hun acties geconcentreerd op de groene sectoren (land- en tuinbouw en agrovoeding), waar de meeste seizoenarbeiders tewerkgesteld zijn.
Er werden kerstboomkwekerijen, aardbeien- en frambozentelers en een witloofbedrijf bezocht. Tijdens deze inspecties troffen de inspecteurs enkele tientallen Roemeense, Litouwse, Nederlandse en Poolse werknemers aan. Dankzij de aanwezigheid van tolken konden de meeste werknemers worden ondervraagd. Zij leken allen vanuit hun land van herkomst te zijn gedetacheerd, maar het onderzoek van de inspecteurs bracht voor verscheidene van hen bepaalde onregelmatigheden aan het licht:
- bedrijven die niet actief zijn in het land van oorsprong,
- ontbreken van een detacheringsdocument,
- ontbreken van een LIMOSA-verklaring,
- niet-naleving van het minimumloon,
- niet-naleving van de arbeidsvoorwaarden,
- niet-naleving van de covid-maatregelen,
- ...
Belgische inspecteurs hebben zich bij hun Nederlandse en Litouwse collega's in hun respectieve landen gevoegd om gezamenlijke inspecties uit te voeren bij bedrijven die hun personeel in België detacheren. De inspecteurs wilden nagaan wie er precies in dienst was en in welke hoedanigheid. Nader onderzoek, in overleg met de andere betrokken landen, zal moeten uitwijzen hoe de volgende stappen moeten worden gezet.
Tijdens de inspecties werden zowel de werkgevers als de werknemers geïnformeerd over hun voornaamste rechten en plichten. Dit omvatte de overhandiging van de folder "Rights for all seasons", die reeds was opgesteld als onderdeel van de bewustmakingscampagne van het ELA. Deze folder maakt het voor alle betrokken werknemers gemakkelijker om zich op de hoogte te stellen van de problemen, met uitleg in hun eigen taal.
“Het aantal vastgestelde inbreuken tijdens de campagne ‘Rights for all seasons’ toont aan dat dit een blijvend aandachtpunt moet zijn. Maar liefst 850 000 mensen in de EU doen seizoensarbeid buiten hun land van herkomst. Zij verdienen een correcte behandeling”, concludeert Pierre-Yves Dermagne.