Inleiding
1. Vice-Eerste minister en minister van Werk, Joëlle Milquet, heeft gevraagd om voor de begroting 2011 prioriteit te verlenen aan werkgelegenheid. Dat is gelukt.
In totaal zal in 2011 604 miljoen euro extra worden besteed aan werkgelegenheid en tewerkstelling (in vergelijking met 2010).
Het gaat om volgende globale stijgingen in vergelijking met 2010:
- Verhoging van de werkloosheidsuitkeringen: +146,2 miljoen euro:
- verhoging van de uitkering voor tijdelijke werkloosheid: 64 miljoen euro (47 miljoen na tussenkomst van het fonds sluiting ondernemingen);
- verhoging van bepaalde werkloosheidsuitkeringen in het kader van de welvaartskoppeling (+38 miljoen euro in 2011 en +72,2 miljoen euro op jaarbasis).
- Verhoging van het budget win-win (in 2011 vergeleken met 2010): +197 miljoen euro, die volledig worden gecompenseerd door « terugverdieneffecten »
- Verhoging van het budget voor de dienstencheques (in 2011 vergeleken met 2010): +200 miljoen euro
- Er wordt 49 miljoen euro besteed aan nieuwe tewerkstellingsmaatregelen. Het gaat erom de volgende maatregelen te verlengen:
- De crisispremie voor ontslagen arbeiders (43,8 miljoen);
- Economische werkloosheid voor bedienden (4,3 miljoen).
- Vergroten van de koopkracht van werknemers (47 miljoen in 2011):
- Fiscale vrijstelling van de eerste 1.200 euro van de opzeg: netto voordeel van 480 à 600 euro (17 miljoen in een eerste fase en 34 miljoen in de definitieve fase);
- Verhoging van de werkbonus: 10 euro netto per maand voor het minimumloon (30 miljoen in 2011).
- Nieuwe maatregelen (voor 9,4 miljoen euro)
- De herstructureringskaart voor werknemers van ondernemingen in faling. Deze geeft recht op een vermindering van de patronale en persoonlijke bijdragen bij aanwerving: 4.4 miljoen euro op jaarbasis;
- De activering van de werkloosheidsuitkeringen voor werklozen met een handicap: 5 miljoen euro.
2. Bovendien is de minister van Werk ook zeer tevreden met de engagementen die werden genomen inzake het terugdringen van de sociale fraude.
In eerste instantie stelt ze vast dat de raming van de ondernomen acties, met name in de werkgelegenheidssector, werd opgetrokken tot 45 miljoen euro. Deze herberekening is hoofdzakelijk te danken aan de grotere doeltreffendheid van de kruising van databanken.
Tot slot heeft de minister van Werk de regering een reeks nieuwe maatregelen voorgesteld die fraude en misbruik in verschillende domeinen (het win-winplan, de tijdelijke werkloosheid en de dienstencheques) beter moeten bestrijden. Via al deze maatregelen kan in 2011 bijkomend 23 miljoen euro bespaard worden.
Voorstellen van de tewerkstellingsmaatregelen van de begroting 2011
1. Verhoging van de werkloosheidsuitkeringen (146 miljoen)
a) Verhoging van de werkloosheidsuitkering via de welvaartsaanpassing (38 miljoen euro in 2011 en 72,2 miljoen euro op jaarbasis)
Vanaf 1 maart 2011 gaat het concreet om:
- een verhoging met 1,25 procent van het bedrag van de plafonds voor de bepaling van de bedragen van de werkloosheidsuitkeringen. Dat geldt zowel voor de plafonds van voltijds werklozen als voor die van deeltijds werklozen, maar niet voor bruggepensioneerden noch voor werklozen die bijkomende uitkeringen ontvangen noch voor oudere grensarbeiders;
- een verhoging van de uitkeringsbedragen voor alleenstaande werknemers in de tweede periode van 53,8 naar 55 procent.
En vanaf 1 september 2011:
- een stijging van de minimale en forfaitaire uitkeringen met 2 procent.
b) Een supplement van minimum 2 euro per dag voor economisch werkloze arbeiders
Vanaf 1 januari 2012 heeft een arbeider, voor elke dag dat hij tijdelijk werkloos is, recht heeft op een supplement bovenop de werkloosheidsuitkering wegens schorsing van de uitvoering van zijn arbeidsovereenkomst. Het minimumbedrag van dit supplement wordt bepaald op 2 euro per dag waarop hij niet heeft kunnen werken. Dit supplement is ten laste van de werkgever tenzij het via een collectieve arbeidsovereenkomst, algemeen verbindend verklaard door de Koning, ten laste wordt gelegd van het Fonds voor Bestaanszekerheid.
c) Verhoging van de uitkering bij economische werkloosheid (64 miljoen euro op jaarbasis)
De vergoedingen voor werknemers bij economische werkloosheid worden, structureel, opgetrokken van 60 tot 70 procent van het laatste loon voor samenwonenden en van 65 tot 75 procent voor alleenstaanden en gezinshoofden. Deze verhoging geldt voor alle tijdelijke werklozen, dus zowel voor arbeiders als bedienden.
2. Organisatie van een definitief economisch werkloosheidsstelsel voor bedienden
Het stelsel van tijdelijke volledige of gedeeltelijke schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst voor bedienden in ondernemingen in moeilijkheden wordt definitief gemaakt (4,3 miljoen op jaarbasis).
Om deze moeilijkheden van de onderneming vast te stellen, worden er twee referentiepunten voorgesteld: hetzij een belangrijke daling (10 procent vergeleken met hetzelfde kwartaal van het jaar 2008) van het zakencijfer, de productie, of de bestellingen, hetzij een belangrijke toevlucht tot de tijdelijke werkloosheid voor arbeiders (ten minste 10 procent van het totaal aantal dagen dat wordt aangegeven aan de RSZ).
3. Definitieve regeling van een ontslagpremie voor ontslagen arbeiders (43 miljoen euro op jaarbasis)
De ontslagpremie toegekend aan ontslagen arbeiders blijft tot 31 december 2011 1.666 euro bedragen. Deze wordt vanaf 1 januari 2012 aangepast en verhoogd naargelang de anciënniteit:
- voor de bestaande arbeidsovereenkomsten van arbeiders die worden ontslagen na 1 januari 2012, bedraagt de premie
- 1.250 euro voor arbeiders met minder dan 5 jaar anciënniteit;
- 2.500 euro voor arbeiders met anciënniteit tussen 5 en 10 jaar;
- 3.750 euro voor arbeiders met meer dan 10 jaar anciënniteit;
- voor de nieuwe arbeidsovereenkomsten van arbeiders die na 1 januari 2012 worden gesloten, bedraagt de premie 1.250 euro.
4. Verhoging van het nettoloon voor de lage lonen (30 miljoen in 2011)
Op voorstel van de minister van Werk wordt het nettoloon per jaar opgetrokken met maximum 120 euro netto voor de lage lonen, via een gelijkwaardige belastingverlaging. Voor bedienden betekent dat een verhoging van hun netto maandloon met 10 euro per maand, voor arbeiders is dat 10,91 euro, aangezien de som gespreid wordt over 11 maanden.
Het belastingkrediet is gelijk aan 5,7 procent van de vermindering van de persoonlijke sociale zekerheidsbijdrage van werknemers (werkbonus) die per 1 januari 2011 werd toegekend met een maximum van 120 euro per belastbare periode voor 2011. Deze belastingvermindering wordt vanaf het loon voor de maand april doorgerekend in de bedrijfsvoorheffing.
Dit maximumbedrag komt overeen met 5,7 procent van het maximumbedrag op jaarbasis van de werkbonus, met name 2.100 euro. Het belastingkrediet is degressief in functie van het bedrag van het refertemaandloon, gaande van 120 euro per jaar voor een maandloon tot 1.415 euro, tot 0 euro voor een maandloon hoger dan 2.247,8 euro.
Dit is een nieuwe vooruitgang, zowel in de strijd tegen werkloosheidsvallen als in de evolutie van de koopkracht van personen met het minimumloon.
5. Vrijstelling van een eerste schijf van de opzegvergoeding of van het loon dat tijdens een gepresteerde opzegperiode wordt uitbetaald (17 miljoen in de eerste fase, 34 miljoen in de definitieve fase)
Een eerste schijf van de opzegvergoeding of van het loon die wordt uitbetaald tijdens de gepresteerde opzegperiode, wordt vrijgesteld voor een bedrag van 600 euro in 2012 en 2013, en 1.200 euro vanaf 2014, zowel voor arbeiders als bedienden. Hierdoor kan het nettobedrag van de uitgekeerde sommen in geval van ontslag worden opgetrokken.
6. Uitbreiding van de voordelen voor personen ontslagen in het kader van een herstructurering naar personen ontslagen in het kader van een faillissement
De werknemers die worden ontslagen in het kader van een herstructurering krijgen een « herstructureringskaart » toegekend, waarmee ze kunnen genieten van een aantal voordelen bij aanwerving als ze bij een nieuwe werkgever aan de slag gaan.
Deze kaart geeft immers recht op:
- Een bijdragevermindering van 1.000 euro voor werknemers jonger dan 45 jaar, gedurende het trimester dat zij in dienst treden en de 4 daaropvolgende trimesters;
- Een bijdragevermindering van 1.000 euro voor werknemers ouder dan 45 jaar, gedurende het trimester dat zij in dienst treden en van 400 euro per trimester gedurende de 16 daaropvolgende trimesters.
Bovendien kan de betrokken werknemer genieten van een persoonlijke bijdragevermindering van 133 euro per maand, gedurende de maand van indiensttreding en de 2 daaropvolgende trimesters. Deze voordelen zijn niet van toepassing als de werknemer jonger is dan 30 jaar en per kwartaal meer dan 6.030 euro ontvangt of als hij meer is dan 30 jaar en meer dan 12.000 euro per kwartaal verdient.
De regering heeft beslist om de toekenning van de « herstructureringskaart » per 1 juli 2011 uit te breiden naar werknemers die werden ontslagen in het kader van een faillissement.
Budget: 2,2 miljoen in 2011 en 4,4 miljoen in 2012.
7. Toekenning van de voordelen ACTIVA voor personen met een verminderde arbeidsgeschiktheid
De regering heeft beslist om een specifieke activeringsmaatregel door te voeren voor personen met een handicap. Hierdoor zou een werknemer met verminderde arbeidsgeschiktheid, vanaf de eerste dag dat hij ingeschreven is als werkzoekende, kunnen genieten van een geactiveerde uitkering van 500 gedurende 24 maanden. De werkgever kan dat bedrag aftrekken van het te betalen nettoloon. De werknemer wordt beschouwd als iemand met een verminderde arbeidsgeschiktheid als hij staat ingeschreven bij een agentschap voor personen met een handicap.
De regering heeft beslist om, ondanks de lopende zaken, deze maatregelen in het kader van ACTIVA in 2011 uit te voeren.
Budget: 5 miljoen euro.
8. Fraudebestrijding
De minister van Werk heeft verschillende maatregelen voorgesteld om fraude te bestrijden, wat 23 miljoen euro moet opbrengen.
a) Dienstencheques
Volgende maatregelen worden genomen om beter misbruiken te voorkomen, te strijden tegen de inbreuken in het dienstencheque-stelsel en de erkenningsvoorwaarden te verstrengen:
- De voorwaarden in het kader van faillissementen verstrengen. Momenteel gaat de uitsluitingsclausule in het kader van een faillissement uit van een opzettelijke fout. Door deze bepaling te schrappen, wordt de tekst efficiënter en wordt iedereen die al betrokken was bij een faillissement, uitgesloten van de erkenning;
- De onderneming moet als voorgaande voorwaarde aan de erkenning deelnemen aan een informatiesessie;
- In de wet de mogelijkheid invoeren voor het uitgiftebedrijf om de tussenkomst van de gebruiker niet te betalen aan een onderneming in overtreding;
- Het gebruik van elektronische dienstencheques algemeen uitbreiden naar alle ondernemingen (in parallel met het papieren systeem);
- De gebruiker die heeft geknoeid met het gebruik van dienstencheques in het kader van frauduleuze constructies sanctioneren (verbod om gedurende een jaar cheques te bestellen);
- De betaling van federale tussenkomsten staken voor ondernemingen waartegen een onderzoek loopt en waar duidelijk wordt gefraudeerd (bijvoorbeeld: maximum 2 maanden).
Geschatte besparingen: 10 miljoen euro in 2011.
b) Tijdelijke werkloosheid: de elektronische aangifte algemeen toepassen
De algemene toepassing van de elektronische aangifte voor alle gevallen van tijdelijke werkloosheid zorgt voor een efficiëntere behandeling en laat toe gevallen van misbruik beter te identificeren.
Geschatte besparingen: 3,1 miljoen euro in 2011.
c) RVA: een betere coördinatie van de controles
De controlediensten van de RVA worden versterkt door een coördinatiedienst (15 bijkomende inspecteurs van niveau A) en door het gebruik van een betere software in de data mining.
Geschatte besparingen: 5 miljoen euro in 2011.
d) ACTIVA en win-win
De regering heeft beslist om de RVA toe te laten zelf onderzoek te doen naar eventuele gevallen van misbruik en niet alleen maar na een klacht. De situaties waarbij een werknemer wordt ontslagen om vervolgens terug aangenomen te worden door dezelfde onderneming om te kunnen genieten van de voordelen, zullen dus systematisch bestraft worden. Er moet nog worden bekeken in hoeverre een kruising van de databanken met de RSZ mogelijk is.
besparingen: 5 miljoen euro in 2011.
Bron: persbericht van het kabinet van de minister van Werk
Bron: Persbericht van het kabinet van de minister van Werk