Resultaten van de campagne van de arbeidsinspectie over de opslag van brandbare producten in grootwarenhuizen

Tijdens het najaar 2013 heeft de arbeidsinspectie Toezicht op het Welzijn op het Werk van de FOD Werkgelegenheid een campagne gevoerd over de opslag van brandbare producten in grootwarenhuizen. De bedoeling van de campagne was de aanwezigheid nagaan van beschermingsmaatregelen voor deze opslag in de verkoopslokalen die toegankelijk zijn voor het publiek. Uit de campagne is gebleken dat bijna 1 winkel op 3 niet in orde was met de brandweerstand van bouwelementen, de uitgangen en de sprinklerinstallatie.

De reglementering over de opslag van brandbare producten in grootwarenhuizen is veertig jaar oud en kwam er naar aanleiding van de brand van het warenhuis “Innovation” in Brussel in 1967. Het concept van grootwarenhuizen was toen compleet anders dan wat we vandaag de dag kennen. Daar waar men toen vertrok van een duidelijke scheiding van verkoopslokalen en opslag, zien we nu een beperking van deze laatste. Hierdoor verhoogt men de brandbelasting aanwezig in de verkoopslokalen. Bij brand kan de evacuatie bemoeilijkt worden.

De overheid heeft op deze evolutie ingespeeld door de aanpassing en modernisering van de beschermingsmaatregelen die voorzien zijn in de regelgeving . Hierbij had men vooral oog voor het behoud van de stabiliteit van de constructie bij brand, de evacuatiemogelijkheden en de automatische brandbestrijdingsinstallatie. Op die manier kan men het risico op slachtoffers bij een brand beter beperken.

Door middel van haar campagne heeft de inspectie getracht na te gaan of deze richtlijnen in de praktijk nageleefd zijn, drie jaar na het verschijnen ervan.

De doelgroep van deze campagne was grootwarenhuizen met een oppervlakte van meer dan 2.000 m² waar redelijk grote hoeveelheden ontvlambare stoffen aanwezig zijn. De campagne behelsde zowel grote distributieketens, franchisenemers als zelfstandigen.

De campagne werd aangekondigd in samenwerking met de overkoepelende organisatie voor de distributie COMEOS, door middel van een perscommuniqué en een schrijven aan de maatschappelijke zetels van de grote ketens. Elke inspectiebezoek werd tevens per individueel schrijven aangekondigd.

De arbeidsinspectie bezocht zowat 150 vestigingen. De voornaamste vaststellingen waren:

• De richtlijnen van de overheid in verband met de opslag van gevaarlijke stoffen in de verkoopruimten was niet nageleefd in 45% van de gevallen (brandvrije scheiding met de verkeerswegen, rekken met opvangkuip en blusinstallatie (schuim, poeder), veiligheidskasten).
• In 35 % van de gevallen ontbrak de automatische blusinstallaties (sprinklers). 
• De brandweerstand van bouwelementen was onvoldoende in 35% van de gevallen
• Het aantal en de breedte van de uitgangswegen waren over het algemeen in orde. In 30% van de gevallen waren er echter slingergedeelten in de uitgangswegen wat evacuatie bemoeilijkt.
• Bijna overal zijn tekortkomingen vastgesteld met betrekking de aanduiding van uitgangen (pictogrammen).

De inspectie heeft zo goed als overal waarschuwingen gegeven aan de werkgever. In enkele gevallen werd strenger opgetreden door het opleggen van maatregelen of nog het vastleggen van afspraken in een actieplan.

Het is duidelijk dat onvoldoende gevolg werd gegeven aan de richtlijn van de overheid aangaande de opslag van ontvlambare producten in de verkoopruimten. Zelfs al lang bestaande regelgeving rond brandweerstanden van bouwelementen en evacuatievoorschriften wordt soms matig tot slecht opgevolgd.

De inspectie is van plan om:

• verder samen te werken met de overkoepelende organisatie voor de distributiesector COMEOS, onder andere voor het ondersteunen van de tool voor het opstellen van een risicoanalyse rond brand, die zij ter beschikking stelt van haar leden.
• opvolgingsinspecties uit te voeren bij ondernemingen waar de zwaarste inbreuken werden vastgesteld.

Vastgestelde non-conformiteiten: