De opdrachten van de ondernemingsraad

De opdrachten van de ondernemingsraad zijn tweeledig :

Artikel 15 van de wet van 20 september 1948 houdende organisatie van het bedrijfsleven legt de basis voor de bevoegdheden van de ondernemingsraad. Door de jaren heen hebben andere wetten, Koninklijke besluiten en cao’s bijkomende bevoegdheden toegekend aan dit overlegorgaan.

De ondernemingsraad heeft verschillende types van bevoegdheden.

  • Informatie ontvangen en advies verlenen

De ondernemingsraad is in de eerste plaats een orgaan van informatie en raadpleging. De werknemersvertegenwoordigers in dit orgaan dienen door de werkgever over een heel aantal materies geïnformeerd te worden.

De ondernemingsraad heeft ook een ruime adviesbevoegdheid.

De informatie en raadpleging dient steeds voorafgaandelijk te gebeuren, zodat de ondernemingsraad met kennis van zaken kan overgaan tot een gedachtenwisseling tijdens de welke de leden hun adviezen, suggesties of bezwaren kunnen formuleren. Het advies van de ondernemingsraad kan eventueel verdeeld zijn en de werkgever is niet verplicht dit op te volgen: hij behoudt zijn soevereine beslissingsmacht. Niettemin speelt deze adviesbevoegdheid een zeer belangrijke rol in het sociaal overleg op ondernemingsvlak.

  • Beslissingen nemen

In een beperkt aantal materies, die expliciet in de regelgeving zijn omschreven, kan de ondernemingsraad zelf beslissingen nemen. De beslissing wordt genomen op de wijze bepaald in het huishoudelijk reglement, of, bij gebreke, bij unanimiteit. De werkgever moet de beslissing genomen binnen de ondernemingsraad uitvoeren: hij is erdoor gebonden.

  • Toezicht houden

Voor bepaalde materies heeft de ondernemingsraad een toezichthoudende bevoegdheid: zij zal nagaan of bepaalde wetgeving wordt gerespecteerd. Deze toezichthoudende rol betekent evenwel niet dat bij vaststelling van de niet correcte naleving van een specifieke bepaling, de ondernemingsraad maatregelen kan treffen.

Met het oog op een gestructureerd overzicht, worden de sociale bevoegdheden van de ondernemingsraad op deze site verder onderverdeeld in 6 thema’s:

  • Werkgelegenheid en arbeidsorganisatie
  • Arbeidsvoorwaarden en verloning
  • Privéleven en nieuwe technologieën
  • Gebeurtenissen of beslissingen die de arbeidsorganisatie en arbeidsvoorwaarden zouden kunnen wijzigen
  • De uitoefening van de bevoegdheden van het CPBW
  • Toezichthoudende bevoegdheden.

Bij de 5 eerste thema’s wordt telkens het type opdracht (informatie, raadpleging, beslissing) aangegeven. Merk evenwel op dat deze onderverdeling en typering niet steeds strikt kan worden toegepast: overlappingen zijn mogelijk.

De opdrachten van de ondernemingsraad die op deze site worden besproken hebben uitsluitend betrekking op federale normen (wetten, besluiten, cao’s gesloten in de Nationale Arbeidsraad). Het betreft dus opdrachten die aan alle ondernemingsraden, ongeacht waar ze in België gevestigd zijn, toekomen. De opdrachten aan de ondernemingsraad toegekend door normen uitgevaardigd door de deelstaten, worden hier niet behandeld.

De wettelijke of reglementaire basis van de opdrachten van de ondernemingsraad, kan u voor elke specifieke bevoegdheid die op deze site wordt besproken bovenaan terugvinden, onder de rubriek ‘Regelgeving’.